English
Język Polski
Spacerem po getcie. Doświadczenie przestrzeni getta w Łodzi i w Warszawie z perspektywy pieszego
Sylweriusz B. Królak
sylweriuszbkrolak@gmail.com Biogramabsolwent Kolegium Artes Liberales oraz Prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Autor artykułów z zakresu praw człowieka, nauk społecznych i badań nad Zagładą Żydów oraz publikacji popularyzatorskich na temat współczesnej Warszawy
https://orcid.org/0000-0003-1128-2085
absolwent Kolegium Artes Liberales
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 16 (2020), Strony: 613-612
Data zgłoszenia: 2020-11-07Data publikacji: 2020-12-15
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.667
Abstrakt
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza dwóch opisów chodzenia po gettach – warszawskim i łódzkim. Poruszając się w ramach metodologicznych tzw. zwrotu przestrzennego we współczesnej humanistyce, na podstawie tekstów powstających „tam i wtedy” badam doświadczenie przestrzeni Zagłady w dwóch największych gettach żydowskich w okupowanej Europie. Skupiając się na zapisach wrażeń zmysłowych, analizuję utwory Stanisława Różyckiego ze zbioru Obrazki uliczne getta. Sceny z życia getta warszawskiego oraz opracowania pt. Ulica. Wygląd i życie społeczne ulicy w getcie warszawskim, a także reportaż dr Bernarda Heiliga Pierwsze siedem miesięcy w getcie Litzmannstadtu. Opierając się na przywołanych tekstach, staram się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób spacery były odbierane przez Żydów zamkniętych na tym terenie. Niniejszy artykuł stanowi przyczynek do szerszych rozważań nt. zmysłowego doświadczenia przestrzeni Zagłady
Bibliografia
Źródła publikowane / Published sources
Google Scholar
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 5: Getto warszawskie. Życie codzienne, oprac. Katarzyna Person, Warszawa: ŻIH, 2011.
Google Scholar
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 23: Dzienniki z getta warszawskiego, oprac. Katarzyna Person, Zofia Trębacz, Michał Trębacz, Warszawa: WUW, 2015.
Google Scholar
Kronika getta łódzkiego / Litzmannstadt Getto 1941–1944, red. Julian Baranowski i in., Łódź: Wydawnictwo UŁ i Archiwum Państwowe w Łodzi, 2009, t. 3.
Google Scholar
Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego, red. Krystyna Radziszewska, Ewa Wiatr, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2018.
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Content related Literature
Google Scholar
Dzionek Michał, W stronę antropologii przestrzeni. Flâneur – szkic do portretu, http://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos2/texty/dzionek.htm#sdfootnote1sym.
Google Scholar
Gehl Jan, Live between Buildings: Using Public Space, New York: Van Nostrand Reinhold, 1987.
Google Scholar
Ingold Tim, Culture on the ground, „Journal of Material Culture”, t. 9, nr 3, 2004, s. 331, https://www.nyu.edu/classes/bkg/tourist/feet.pdf.
Google Scholar
Knowles Anne Kelly, Tim Cole, Alberto Giordano, Geographies of the Holocaust, seria: The Spatial Humanities, red. David J. Bodenhamer, John Corrigan, Trevor M. Harris, Bloomington: Indiana University Press, 2014.
Google Scholar
Leociak Jacek, Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę, Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2017.
Google Scholar
Leociak Jacek, Nie-most nad nie-ulicą. O drewnianym moście dla pieszych nad ul. Chłodną w getcie warszawskim: od tekstualizacji do mitologizacji [w:] Metafora. Tekst. Dyskurs, red. Grzegorz Grochowski, Jan Kordys, Jacek Leociak, Maria Prussak, Warszawa: IBL PAN, 2017.
Google Scholar
Paetzold Heinz, Miasto jako labirynt. Walter Benjamin i nie tylko [w:] Przestrzeń, filozofia i architektura. Osiem rozmów o poznawaniu, produkowaniu i konsumowaniu przestrzeni, red. Ewa Rewers, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1999.
Google Scholar
Rendell Jane, Art and Architecture: A Place Between, London: I.B. Tauris, 2003.
Google Scholar
Rewers Ewa, Przestrzeń ponowoczesnego miasta: między logosem i chorą [w:] Przestrzeń w nauce współczesnej, t. 2, red. Stefan Symotiuk, Grzegorz Nowak, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.
Google Scholar
Rybicka Elżbieta, Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca. Zwrot topograficzny w badaniach literackich, „Teksty Drugie” 2008, nr 4.
Google Scholar
Seamon David, Body-Subject, Time-Space Routines, and Place-Ballets [w:] The Human Experience of Space and Place, red. Anne Buttimer, David Seamon, London: Croom Helm, 1980, s. 149.
Google Scholar
Tuan Yi-Fu, Space and Place: The Perspective of Experience, Minneapolis: University of Minnesota Press, 1977.
Google Scholar
Winkler Justin, Working on the experience of passing environments: on commented walks [w:] Space, Sound and Time: A Choice of Articles in Soundscape Studies and Aesthetics of Environment 1990–2003, red. Justin Winkler, http://www.iacsa.eu/jw/winkler_space-sound-time_10-09-19.pdf.
Google Scholar
Wunderlich Filipa Matos, Walking and Rhythmicity: Sensing Urban Space, „Journal of Urban Design”, London: Routledge, t. 13, 2008.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Podobne artykuły
- Redakcja, Ewa Wiatr, Adam Sitarek, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Karolina Panz, tłumaczenie dzienika B. Kalba z jidysz Monika Polit, tłumaczenie dziennika B. Kalba z jidysz - Ewa Kuma-Zielińska, „Na pamiątkę dla Pańskich synów i przyszłych pokoleń, by oddać cześć Pańskim czynom” – materiały do historii przemytnika Benziona Kalba , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Dariusz Libionka, Jacek Leociak, 75. rocznica akcji „Reinhardt” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Monika Polit, Jankiew Pat. „Żydowski brat z ziemi amerykańskiej, który jest też polskim Żydem” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- [Łucja Pawlicka-Nowak], Monika Polit, Relacja Mordechaja Żurawskiego z Chełmna nad Nerem [oprac. [Łucja Pawlicka-Nowak], Monika Polit, tłum. Monika Polit, Anna Styczyńska, Miłosz Omietoński] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Adam Sitarek, Dziennik Viktora Hahna z łódzkiego getta [oprac. Adam Sitarek] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Adam Sitarek, Danuta Dąbrowska – pionierka badań nad łódzkim gettem , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Ewa Wiatr, ‘Turning Jews Over’ – the Participation of ‘Blue’ Policemen in Deportations of Jews Illustrated with the Example of the Radomsko County , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Jacek Leociak, „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Jacek Leociak, Adam Mazur, Artur Żmijewski, „Berek jest głosem o niemocy wobec okrucieństwa; pragnieniem, by Zagłada się nie wydarzyła”. Z Arturem Żmijewskim rozmawiają Jacek Leociak i Adam Mazur , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
