English
Język Polski
Spacerem po getcie. Doświadczenie przestrzeni getta w Łodzi i w Warszawie z perspektywy pieszego
Sylweriusz B. Królak
sylweriuszbkrolak@gmail.com Biogramabsolwent Kolegium Artes Liberales oraz Prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Autor artykułów z zakresu praw człowieka, nauk społecznych i badań nad Zagładą Żydów oraz publikacji popularyzatorskich na temat współczesnej Warszawy
https://orcid.org/0000-0003-1128-2085
absolwent Kolegium Artes Liberales
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 16 (2020), Strony: 613-612
Data zgłoszenia: 2020-11-07Data publikacji: 2020-12-15
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.667
Abstrakt
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza dwóch opisów chodzenia po gettach – warszawskim i łódzkim. Poruszając się w ramach metodologicznych tzw. zwrotu przestrzennego we współczesnej humanistyce, na podstawie tekstów powstających „tam i wtedy” badam doświadczenie przestrzeni Zagłady w dwóch największych gettach żydowskich w okupowanej Europie. Skupiając się na zapisach wrażeń zmysłowych, analizuję utwory Stanisława Różyckiego ze zbioru Obrazki uliczne getta. Sceny z życia getta warszawskiego oraz opracowania pt. Ulica. Wygląd i życie społeczne ulicy w getcie warszawskim, a także reportaż dr Bernarda Heiliga Pierwsze siedem miesięcy w getcie Litzmannstadtu. Opierając się na przywołanych tekstach, staram się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób spacery były odbierane przez Żydów zamkniętych na tym terenie. Niniejszy artykuł stanowi przyczynek do szerszych rozważań nt. zmysłowego doświadczenia przestrzeni Zagłady
Bibliografia
Źródła publikowane / Published sources
Google Scholar
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 5: Getto warszawskie. Życie codzienne, oprac. Katarzyna Person, Warszawa: ŻIH, 2011.
Google Scholar
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 23: Dzienniki z getta warszawskiego, oprac. Katarzyna Person, Zofia Trębacz, Michał Trębacz, Warszawa: WUW, 2015.
Google Scholar
Kronika getta łódzkiego / Litzmannstadt Getto 1941–1944, red. Julian Baranowski i in., Łódź: Wydawnictwo UŁ i Archiwum Państwowe w Łodzi, 2009, t. 3.
Google Scholar
Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego, red. Krystyna Radziszewska, Ewa Wiatr, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2018.
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Content related Literature
Google Scholar
Dzionek Michał, W stronę antropologii przestrzeni. Flâneur – szkic do portretu, http://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos2/texty/dzionek.htm#sdfootnote1sym.
Google Scholar
Gehl Jan, Live between Buildings: Using Public Space, New York: Van Nostrand Reinhold, 1987.
Google Scholar
Ingold Tim, Culture on the ground, „Journal of Material Culture”, t. 9, nr 3, 2004, s. 331, https://www.nyu.edu/classes/bkg/tourist/feet.pdf.
Google Scholar
Knowles Anne Kelly, Tim Cole, Alberto Giordano, Geographies of the Holocaust, seria: The Spatial Humanities, red. David J. Bodenhamer, John Corrigan, Trevor M. Harris, Bloomington: Indiana University Press, 2014.
Google Scholar
Leociak Jacek, Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę, Warszawa: Dom Spotkań z Historią, 2017.
Google Scholar
Leociak Jacek, Nie-most nad nie-ulicą. O drewnianym moście dla pieszych nad ul. Chłodną w getcie warszawskim: od tekstualizacji do mitologizacji [w:] Metafora. Tekst. Dyskurs, red. Grzegorz Grochowski, Jan Kordys, Jacek Leociak, Maria Prussak, Warszawa: IBL PAN, 2017.
Google Scholar
Paetzold Heinz, Miasto jako labirynt. Walter Benjamin i nie tylko [w:] Przestrzeń, filozofia i architektura. Osiem rozmów o poznawaniu, produkowaniu i konsumowaniu przestrzeni, red. Ewa Rewers, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1999.
Google Scholar
Rendell Jane, Art and Architecture: A Place Between, London: I.B. Tauris, 2003.
Google Scholar
Rewers Ewa, Przestrzeń ponowoczesnego miasta: między logosem i chorą [w:] Przestrzeń w nauce współczesnej, t. 2, red. Stefan Symotiuk, Grzegorz Nowak, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.
Google Scholar
Rybicka Elżbieta, Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca. Zwrot topograficzny w badaniach literackich, „Teksty Drugie” 2008, nr 4.
Google Scholar
Seamon David, Body-Subject, Time-Space Routines, and Place-Ballets [w:] The Human Experience of Space and Place, red. Anne Buttimer, David Seamon, London: Croom Helm, 1980, s. 149.
Google Scholar
Tuan Yi-Fu, Space and Place: The Perspective of Experience, Minneapolis: University of Minnesota Press, 1977.
Google Scholar
Winkler Justin, Working on the experience of passing environments: on commented walks [w:] Space, Sound and Time: A Choice of Articles in Soundscape Studies and Aesthetics of Environment 1990–2003, red. Justin Winkler, http://www.iacsa.eu/jw/winkler_space-sound-time_10-09-19.pdf.
Google Scholar
Wunderlich Filipa Matos, Walking and Rhythmicity: Sensing Urban Space, „Journal of Urban Design”, London: Routledge, t. 13, 2008.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Podobne artykuły
- Kinga Piotrkowiak-Junkiert, Gettoizacja Budapesztu 1944–1945. Zarys problemu , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Katharina Friedla, Mit obrachunku z przeszłością. Ściganie zbrodni nazistowskich i wojennych w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec i Niemieckiej Republice Demokratycznej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Piotr Paziński, Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak (red.), Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Feliks Tych, Pamiętnik Miriam Chaszczewackiej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Andrzej Żbikowski, Marcin Urynowicz, Adam Czerniaków 1880–1942. Prezes getta warszawskiego, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2009 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Joanna Tokarska-Bakir, Proces Tadeusza Maja. Z dziejów oddziału AL „Świt” na Kielecczyźnie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- David Engel, Adam Puławski, W obliczu zagłady. Rząd RP na Uchodźstwie, Delegatura Rządu RP na Kraj, ZWZ-AK wobec deportacji Żydów do obozów zagłady (1941–1942), Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Lublinie, 2009, 583 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- Kamil Kijek, Zanim stał się Przytyk. Ruch narodowy a geneza zajść antyżydowskich w wojewódzkie kieleckim w latach 1931–1935 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Stefan Marcinkiewicz, Sammellager Bogusze (2 listopada 1942 – 3 stycznia 1943 r.) jako przykład przejściowego obozu zbiorczego podczas akcji „Reinhardt” w okręgu białostockim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Tomasz Frydel, Polska wieś jako szara strefa. Sołtysi na poziomie mezo w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
<< < 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
