English
Język Polski
Gdy Fajga porzuciła Tadeusza. Wojenne związki ocalałych po Zagładzie
Natalia Aleksiun
natalia.aleksiun@touro.edu Biogramprofesorka najnowszej historii Żydów w Graduate School of Jewish Studies, Touro College w Nowym Jorku. Historyczka Żydów polskich, doktorka historii (UW) i Jewish Studies (NYU). W roku akademickim 2021–2022 jest senior research fellow w Polish Institute of Advanced Studies w Warszawie, a od stycznia 2022 r. obejmuje profesurę Harry Rich Professor of Holocaust Studies na University of Florida. Debiutowała książką Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce 1944–1950 (2002), opublikowała również krytyczne wydanie Zagłady Żydów żółkiewskich Gerszona Taffeta (2019) oraz monografię Conscious History: Polish Jewish Historians before the Holocaust (2021). Jest współredaktorką dwóch tomów „Polin. Studies in Polish Jewry”, z których jeden był poświęcony pamięci Zagłady (t. 20), drugi zaś historiografii żydowskiej w Europie Wschodniej (t. 29). Przygotowuje tom „Polin” na temat żydowskiego dzieciństwa oraz monografie o doświadczeniu Żydów ukrywających się w Galicji Wschodniej i o tzw. aferze trupiej w Europie Środkowo-Wschodniej. Wraz z Karoliną Szymaniak redaktorka naczelna „East European Jewish Affairs”.
https://orcid.org/0000-0001-7712-4878
Touro College, Graduate School of Jewish Studies, Nowy Jork
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 17 (2021), Strony: 229-260
Data zgłoszenia: 2021-12-17Data publikacji: 2021-12-20
https://doi.org/10.32927/zzsim.877
Abstrakt
Analiza powojennej korespondencji Fajgi Ginsburg, polskiej Żydówki, która przeżyła Zagładę we Lwowie, z Tadeuszem Kobyłką – Polakiem ukrywającym ją i jej siostrzenicę – stanowi punkt wyjścia rozważań na temat powojennych intymnych dylematów. Losy tego związku są przykładem podejmowanych przez ocalałych decyzji o ich tożsamości. Listy Fajgi wyrażają też emocjonalną traumę Żydów, którzy przeżyli Holokaust. Ukazują wreszcie skutki powojennych wyborów w życiu ocalałych i ludzi pomagających im pod niemiecką okupacją. Ujawniają również, jak odmienne były wizje związku i rozstania w oczach Fajgi i Tadeusza. Różnica wynikała częściowo z adresowania korespondencji do innych odbiorców: Fajga pisała osobiste listy do męża, podczas gdy listy Tadeusza trafiały do rozmaitych instytucji żydowskich i polskich i miały bardziej oficjalny charakter. W listach Tadeusza wyraźnie wybrzmiewa jego gniew na „Żydów”, których obwiniał za rozpad swojej rodziny, ale przenika je również poczucie zagrożenia powojennym antysemityzmem w Polsce, gdyż po wyjeździe Fajgi sam go doświadczał. Chociaż wymiana korespondencji między Fajgą a Tadeuszem jest bogata i pełna niedopowiedzeń, obala stereotypy „nacjonalistycznego Polaka” i „świadomego siebie Żyda”. Obie te kategorie okazują się zbytnim uproszczeniem, które nie oddaje złożoności relacji, zwłaszcza tej zainicjowanej podczas Zagłady.
Słowa kluczowe
aryjskie papiery , barter seksualny , gender , racjonalne związki , Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival sources
Google Scholar
Archiwum Yad Vashem (AYV)
Google Scholar
M.31.2/5604
Google Scholar
The Central Database of Shoah Victims’ Names, Shlomo Keller, https://yvng.yadvashem.org/nameDetails.html?language=en&itemId=3936984&ind=7
Google Scholar
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego (AŻIH)
Google Scholar
Centralna Kartoteka Żydów w Polsce 1945–1951, 303/V/425, 1755/79930
Google Scholar
/6612
Google Scholar
United States Holocaust Memorial Museum (USHMM)
Google Scholar
Itta Keller Ben-Haiem Collection, 2007.129.1
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Content related literature
Google Scholar
Aleksiun Natalia, Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce 1944–1950, Warszawa: Trio, 2002.
Google Scholar
Aleksiun Natalia, Uneasy Bonds. On Jews in Hiding and the Making of Surrogate Families [w:] Jewish and Romani Families in the Holocaust and Its Aftermath, red. Eliyana R. Adler, Kateřina Čapková, New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2020.
Google Scholar
Arieh J. Kochavi, The Struggle against Jewish Immigration to Palestine, „Middle Eastern Studies” 1998, t. 34, nr 3.
Google Scholar
Avinoam Patt, Finding Home and Homeland. Jewish Youth and Zionism in the Aftermath of the Holocaust, Detroit, MI: Wayne State University Press, 2009.
Google Scholar
Bikont Anna, Sendlerowa. W ukryciu, Wołowiec: Czarne, 2017.
Google Scholar
Bogner Nahum, At the Mercy of Strangers. The Rescue of Jewish Children with Assumed Identities in Poland, Jerusalem: Yad Vashem, 2009.
Google Scholar
Cichopek-Gajraj Anna, Beyond Violence. Jewish Survivors in Poland and Slovakia, 1944–1948, Cambridge: Cambridge University Press, 2014.
Google Scholar
Cohen Boaz, Survivor Caregivers and Child Survivors. Rebuilding Lives and the Home in the Postwar Period, „Holocaust and Genocide Studies” 2018, t. 32, nr 1.
Google Scholar
Engel David, The Reconstruction of Jewish Communal Institutions in Postwar Poland. The Origins of the Central Committee of Polish Jews, 1944–1945, „East European Politics and Societies” 1996, t. 10, nr 1.
Google Scholar
Friedla Katharina, „A Naye Yidishe Heym in Nidershlezye”. Polnische Shoah-Überlebende in Wrocław (1945–1949). Eine Fallstudie, „S:I.M.O.N. Shoah: Intervention. Methods. Documentation” 2014, t. 1, nr 1.
Google Scholar
Friedla Katharina, Strategie przetrwania i udzielanie pomocy żydowskim partnerom w małżeństwach mieszanych we Wrocławiu i Hamburgu. Studium kilku przypadków, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2015, nr 11.
Google Scholar
Grabowski Jan, Ratowanie Żydów za pieniądze: przemysł pomocy, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2008, nr 4.
Google Scholar
Grabowski Jan, Rescue for Money. Paid Helpers in Poland, 1939–1945, Jerusalem: Yad Vashem, 2008.
Google Scholar
Gross Jan Tomasz, Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków: Znak, 2008.
Google Scholar
Gusarov Katya, Sexual Barter and Jewish Women’s Efforts to Save Their Lives. Accounts from the Righteous among the Nations Archives, „German History”, 25 V 2020, https://doi.org/10.1093/gerhis/ghaa034.
Google Scholar
Hájková Anna, Sexual Barter in Times of Genocide. Negotiating the Sexual Economy of the Theresienstadt Ghetto, „Signs” 2013, t. 38, nr 3.
Google Scholar
Kamil Kijek, Aliens in the Lands of the Piasts. The Polonization of Lower Silesia and Its Jewish Community in the Years 1945–1950 [w:] Jews and Germans in Eastern Europe. Shared and Comparative Histories, red. Tobias Grill, Berlin–Boston, MA: 2018.
Google Scholar
Kaplan Marion A., Between Dignity and Despair. Jewish Life in Nazi Germany, New York–Oxford: Oxford University Press, 1998.
Google Scholar
Keller Itta Benhaiem, U-welibi homa, Jeruszalaim: Yad Vashem, 2009.
Google Scholar
Keller Itta, Stary Sambor and Lviv, Ukraine, http://missing-identity.net/itta-keller-stary-sambor-and-lviv-ukraine.
Google Scholar
Meyer Beate, „Jüdische Mischlinge”. Rassenpolitik und Verfolgungserfahrung 1933–1945, Hamburg: Dölling und Galitz Verlag, 1999.
Google Scholar
Michlic Joanna B., Piętno Zagłady. Wojenna i powojenna historia oraz pamięć żydowskich dzieci ocalałych w Polsce, Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2020.
Google Scholar
Michlic Joanna B., “The War Began for Me after the War.” Jewish Children in Poland, 1945–49 [w:] The Routledge History of the Holocaust, red. Jonathan C. Friedman, London: Routledge, 2011.
Google Scholar
Nachmany-Gafny Emunah, Dividing Hearts. The Removal of Jewish Children from Gentile Families in Poland in the Immediate Post-Holocaust Years, Jerusalem: Yad Vashem, 2009. Schrafstetter Susanna, Flucht und Versteck. Untergetauchte Juden in München. Verfolgungserfahrung und Nachkriegsalltag, Göttingen: Wallstein, 2015.
Google Scholar
Seidman Naomi, Sarah Schenirer and the Bais Yaakov Movement. A Revolution in the Name of Tradition, Liverpool: The Littman Library of Jewish Civilization, współpraca Liverpool University Press, 2019.
Google Scholar
Shlomi Hana, The Communist Caucus in the Central Committee of Jews in Poland, November 1944–February 1947, „Gal-Ed. On the History of the Jews in Poland” 1993, nr 13.
Google Scholar
Slucki David, The International Jewish Labor Bund after 1945. Toward a Global History, New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2012.
Google Scholar
Szaynok Bożena, Bund i komuniści żydowscy w Polsce po 1945 r. [w:] Bund. 100 lat historii 1897–1997, red. Feliks Tych, Jürgen Hensel, Warszawa: Volumen, 2000.
Google Scholar
Szaynok Bożena, Z historią i Moskwą w tle. Polska a Izrael 1944–1968, Warszawa: IPN, 2007.
Google Scholar
Tokarska-Bakir Joanna, Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego, t. 1–2, Warszawa: Czarna Owca, 2018.
Google Scholar
Utz Raphael, Making Love and Make-Belief: Male Sexual Barter in Dov Freiberg’s “To Survive Sobibor”, „Autobiografia. Literatura, kultura, media” 2010, nr 1 (14).
Google Scholar
Wieczorek Paweł, „Sztuczny antysemityzm”. Antyżydowskie wystąpienia na Dolnym Śląsku w 1956 roku [w:] Przemoc antyżydowska i konteksty akcji pogromowych na ziemiach polskich w XX wieku, red. Konrad Zieliński, Kamil Kijek, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2016.
Google Scholar
Wywiad z rabinem Jaakowem Edelsteinem przeprowadzony przez Cwiego Jaakowwsona, 23 III 2017, http://beinenu.com/sites/default/files/alonim/176_22_23_77.pdf.
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Natalia Aleksiun, Polska i zagraniczna historiografia na temat stosunków polsko-żydowskich w okresie drugiej wojny światowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Natalia Aleksiun, Melanie Hembera, Die Shoah im Distrikt Krakau Jüdisches Leben und deutsche Besatzung in Tarnów 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
Podobne artykuły
- Marta Janczewska, The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Rescuers of Jews during the Holocaust – Poland, Yad-Vashem, Jerusalem 2005 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jacek Leociak, “I don’t want people laughing at me for hiding Jews at my place . . .” The Case of Zdzisław and Halina Krzyczkowski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Jacek Leociak, Nie chcę ludziom na śmiech się pokazać, że Żydów u siebie chowałem...Sprawa Zdzisława i Haliny Krzyczkowskich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Michał Trębacz, „Cieszę się, że Państwo Putersznyt przeżyli wojnę i są ze sobą szczęśliwi”. Ryszard Lerczyński – jedyny łódzki Sprawiedliwy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Nechama Tec, Małgorzata Melchior, O pomocy, o ratowaniu Żydów i o badaniu Zagłady – z profesor Nechamą Tec rozmawia Małgorzata Melchior , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Jacek Leociak, Redakcja Czasopisma, Dyskurs o pomocy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Sharon Geva, Bojowniczki podziemia, matki i córki. Żydowskie kobiety w getcie warszawskim podczas powstania (kwiecień–maj 1943) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Arkadiusz Morawiec, Lagry w perspektywie genderowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Anna Styczyńska, „Nie powinniście postrzegać tego jako wyniku naszej lekkomyślności lub tchórzostwa”. Testamenty Fajwisza Kamlarza i Abrahama Zajfa, uczestników buntu w obozie pracy przymusowej dla Żydów w Koninie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Redakcja, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
