Nie tylko świadkowie. Wysiłki polskich ocalałych Żydów i organizacji żydowskich na rzecz sprawiedliwości po Holokauście
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), Strony: 611-633
Data zgłoszenia: 2023-03-27Data publikacji: 2023-12-23
 https://doi.org/10.32927/zzsim.991
    https://doi.org/10.32927/zzsim.991
                                
                                Abstrakt
Autorka bada w artykule rolę polskich organizacji żydowskich w dochodzeniach i procesach przeciwko sprawcom Zagłady. Stanowi on analizę działań ocalałych Żydów w dążeniu do sprawiedliwości, pokazuje ich relacje z instytucjami i władzami nie żydowskimi oraz rolę międzynarodowych sieci w tych procesach. W centrum rozważań znajdują się żydowskie instytucje działające w Polsce w latach czterdziestych XX w., które reprezentowały ocalałych i działały jako pośrednicy między nimi a władzami. W warunkach nienawiści antysemickiej, masowej migracji i umacniania się komunizmu w Polsce, Żydzi traktowali zbieranie dowodów i dążenie do sprawiedliwości jako narodowe zadanie, postrzegając instytucje żydowskie, w tym Centralny Komitet Żydów w Polsce, jako reprezentantów ofiar i narodu żydowskiego. Wymiana informacji między ocalałymi, krajowymi i zagranicznymi społecznościami żydowskimi, a także lobbowanie wśród władz krajowych i międzynarodowych, stworzyły szansę na dostarczenie brakującej dokumentacji i zeznań świadków, potencjalnie zwiększając liczbę ukaranych sprawców w procesach związanych z zagładą Żydów i pozwalając ocalałym spełnić swoje obowiązki moralne.
Bibliografia
Archival sources
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
United States Holocaust Memorial Museum Archives, Washington, DC
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
RG‐15.153, Żydowska Agencja Prasowa. Biuletyn (Sygn. 354), 1944‐1949. Bulletin of the Jewish Press Agency.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
RG-15.182M, Centralna Żydowska Komisja Historyczna przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce, 1944‐1947.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
/XX/122
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
/XX/40
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
/XX/23
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
/XX/272
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
/XX/33
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
RG-15.247, Centralny Komitet Żydów Polskich (CKŻP). Wydział Prawny.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Sygn.303/XVI/108
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Sygn.303/XVI/17
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Sygn.303/XVI/110
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Yad Vashem Archives
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Photo Danzig, Poland, 1945, Skulls in the courtyard of the Anatomisches Institute. sign.4062/318 YV
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
accessed: https://photos.yadvashem.org/photo-details.html?language=en&item_id=13246&ind=0
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Secondary literature
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Aleksiun, Natalia. ‘Organizing for Justice: Jewish Leadership in Poland and the Trial of Nazi War Criminals in Nuremberg’, in J.-D. Steinert and I. Weber-Newth (eds), Beyond Camps and Forced Labour: Current International Research on Survivors of Nazi Persecution—60 Years On (Osnabrück, 2006).
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Bazyler, Michael J., and Tuerkheimer, Frank M., Forgotten Trials of the Holocaust, NYU Press, 2015.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Bednarz, Władysław. Obóz straceń w Chełmnie nad Nerem Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1946.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Bush, Jonathan A. "Nuremberg and Beyond: Jacob Robinson, International Lawyer." Loy. LA Int'l & Comp. L. Rev. 39 (2017): 259.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Cohen, Boaz. “Dr. Jacob Robinson, the Institute of Jewish Affairs, and the Elusive JewishVoice in Nuremberg,” in Holocaust and Justice: Representation and Historiography of the Holocaust in Post-War Trials, ed. David Bankier and Dan Michman (Jerusalem, 2010), pp. 81– 100.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Engel, David. “The Reconstruction of Jewish Communal Institutions in Postwar Poland: The Origins of the Central Committee of Polish Jews, 1944-1945,” East European Politics and Societies 10, no. 1 (1996).
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Finder, Gabriel and Prusin, Alexander. Justice Behind the Iron Curtain: Nazis on Trial in Communist Poland (Toronto: University of Toronto Press, 2018), https://doi.org/10.3138/9781442625372.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Grüss, Noe and Silkes, Genia, Instrukcje : dla badania przezyc dzieci zydowskich w okresie okupacji niemieckiej Łódź: Centralna Zydowska Komisja Historyczna w Polsce., 1945.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Jockusch, Laura. “Justice at Nuremberg? Jewish Responses to Nazi War-Crime Trials in Allied-Occupied Germany,” Jewish Social Studies 19, no. 1 (Fall 2012): 107–47, https://doi.org/10/ggw3p9.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kermisz, Józef ed., Dokumenty i materiały do dziejów Żydów w Polsce pod okupacja niemiecka: Akcje i wysiedlenia, vol. 2, 3 vols. Warszawa; Łódź: CZKH w Polsce, 1946.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kobierska-Motas, Elżbieta. Ekstradycja przestępców wojennych do Polski z czterech stref okupacyjnych Niemiec: 1946-1950. Cz. 1. Warszawa: GKBZPNP. IPN, 1992.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kornbluth, Andrew. The August Trials: The Holocaust and Postwar Justice in Poland (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2021).
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kosiński, Stanisław. Proces ludobójcy Amona Leopolda Goetha przed Najwyższym Trybunałem Narodowym: [materiał do druku opracował Stanisław Kosiński przy współudziale Tadeusza Cypriana i Mieczysława Siewierskiego], ed. Nachman Blumental. Warszawa: Centralna Żydowska Komisja Historyczna w Polsce, 1947.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Lewandowski, Przemysław. "Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Polsce (1945–1999)" Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 16 (2015):
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Montague, H. Patrick. Chełmno and the Holocaust the History of Hitler’s First Death Camp (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2012), http://site.ebrary.com/id/10540447.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Panz, Karolina. "„Dlaczego oni, którzy tyle przecierpieli i przetrzymali, musieli zginąć”. Żydowskie ofiary zbrojnej przemocy na Podhalu w latach 1945–1947." Zagłada Żydów. Studia i Materiały 11 (2015): 33-89.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
United Nations War Crimes Commission, Law reports of trials of war criminals: United Nations War Crimes Commission, Wm. S. Hein Publishing, 1997
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Autor & "Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Podobne artykuły
- Zuzanna Schnepf-Kołacz, In a Ciechania presbytery The story of saving Zofia Trembska. A case study , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Esther Farbstein, Uczniowie jesziw jako uchodźcy w Związku Radzieckim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Israel Gutman, Artur Eisenbach: historyk i pracownik Żydowskiego Instytutu Historycznego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Maciej Kubicki, O niemieckim filmie propagandowym z warszawskiego getta. Przyczynek do analizy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Adam Kopciowski, Recenzja: Julian Kwiek, Nie chcemy Żydów u siebie. Przejawy wrogości wobec Żydów w latach 1944–1947, Warszawa: Wydawnictwo Nieoczywiste, 2021, 588 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Koszarska-Szulc, Ewa Koźmińska-Frejlak, Po Zagładzie. Praktyki asymilacyjne ocalałych jako strategie zadomawiania się w Polsce (1944/45–1950) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Zofia Wóycicka, Monika Heinemann, Krieg und Kriegserinnerung im Museum. Der Zweite Weltkrieg in polnischen historischen Ausstellungen seit den 1980-er Jahren, Göttingen: Vanderhoeck & Ruprecht, 2017, 550 s , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Maciej Janowski, Polskie obozy śmierci i polskie dobre imię , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Barbara Engelking, Paweł Śpiewak , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Amos Goldberg, Czy w Nowym Muzeum Historii Zagłady Yad Vashem znajdziemy „Innego”? , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
<< < 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
 English
 
                        English
                     Język Polski
 
                        Język Polski
                     
                        
            
                                         
                     
                     https://orcid.org/0000-0001-6992-1586
        https://orcid.org/0000-0001-6992-1586 
     
			
		 
			 
			 
				